We weten dat jullie altijd nieuwsgierig zijn naar hoe het er bij uitgeverijen aan toe gaat achter de schermen, behind the scenes, en daarom hebben we iets leuks voor jullie. Een behind the scenes-column van redacteur Sabrina van Uitgeverij De Fontein. In haar columns vertelt ze over haar liefde voor boeken, leuke en minder leuke kanten van haar werk en andere opvallende dingen die ze tegenkomt.

Schrijven is heel hard werken…

Nee

Mensen vragen me weleens of ik zelf nooit schrijver wil worden. Mijn antwoord is dan altijd erg duidelijk (en komt er soms weleens iets te nadrukkelijk uit): nee. Maar waarom niet, is dan de vervolgvraag. Want als je elke dag met boeken bezig bent, dan weet je toch hoe het moet? Ja, dat klopt, ik weet hoe het moet, of in elk geval hoe het zóú moeten, en ik weet dat ik dat niet kan.

Schrijven begint met een stukje talent, en eindigt met heel, heel, héél veel werken. De technische kanten van het schrijven zijn te trainen, dus als je dat eerste vonkje maar hebt kom je daarna met hard werken een heel eind.

Écht originele ideeën zijn er nauwelijks

Het grote struikelblok zit hem niet in het verzinnen van een origineel verhaal. Écht originele ideeën zijn er nauwelijks, de uitdaging is een idee dat iedereen eigenlijk al kent zo fris en fruitig op te schrijven dat het nieuw líjkt. Voorbeeld: Famous, van Amy Jones. Twee jonge vrouwen worden de vernieling in geholpen door de entertainmentindustrie maar weten daar door hun vriendschap aan te ontsnappen. Als je het zo leest, lijkt het echt niets nieuws – maar als je het boek leest, word je er helemaal ingezogen en komt het verhaal tot leven. Ander voorbeeld: Even goede vrienden, van Jane Fallon. Vrouw ontdekt dat haar verloofde vreemdgaat en doet haar best om hem terug te pakken. Niet het eerste boek met dit onderwerp, maar haar schrijfstijl, haar vileine humor en vooral de herkénbaarheid van de personages grijpen je.

Mensen praten niet in volzinnen

Een groter struikelblok, maar nog steeds niet het moeilijkste van schrijven, is in mijn ervaring: personages en dialogen. Personages moeten levensecht zijn, en dialogen moeten natuurlijk klinken. Opnieuw iets dat begint met een stukje talent, in dit geval het talent om mensen te kunnen observeren. Echte mensen zijn nooit perfect, ze hebben allemaal hun minder mooie kanten, en dat is wat personages levensecht maakt, als ze niet ‘alleen maar goed’ of ‘alleen maar slecht’ zijn. Dialogen vergen een heel ander ritme dan schrijftaal; als je mensen volzinnen in de mond legt klinkt dat onnatuurlijk. Mensen praten niet in volzinnen. Nou ja, de mééste mensen niet. Er zijn altijd uitzonderingen.

En oké, als je gespeend bent van alle taalgevoel, dan haal je ook de finish niet. Want een boek moet wel een beetje lekker lezen. Mensen moeten niet blijven hangen aan je zinnen – de zinnen moeten eigenlijk verdwijnen terwijl iemand leest, en bij storende fouten word je uit die flow gegooid. Maar de lol daarvan is: ook taalgevoel kun je leren, door heel, héél veel te lezen.

Heel veel doorzettingsvermogen…

Maar goed, oké, dus, als ik het allemaal zo goed weet, waarom doe ik dat dan niet, een boek schrijven? Wat is dan dat grootste struikelblok waardoor ik mij laat afschrikken?

Simpel. Schrijven is werken. Schrijven is heel, héél hard werken. Schrijven is elke dag voor die computer gaan zitten, of met dat notitieblok in je hand, of met je laptop op schoot, en dóén. Schrijven is elke dag vechten voor die 200 woorden die je eraan overhoudt. Schrijven is niet halverwege opgeven als je innerlijke criticus je verzekert dat dit echt helemaal nergens heen gaat en dat je beter kunt stoppen. Schrijven is móéten schrijven, onrustig worden als je een dag overslaat, je niets aantrekken van wat andere mensen vinden. Schrijven is een klein beetje talent en een enorme hoeveelheid doorzettingsvermogen.

Ik heb die drive niet. Ik heb die innerlijke noodzaak om te schrijven niet. Ik heb niet dat doorzettingsvermogen om een boek ook echt af te maken. Dus ik ben geen schrijver.

Gelukkig ben ik wel een lezer. Dus al dat harde werken van die echte schrijvers wordt tenminste wél gewaardeerd 😉

Groetjes,

Sabrina

PS. Ik tip dit keer Even goede vrienden van Jane Fallon. Haar schrijfstijl, haar vileine humor en vooral de herkénbaarheid van de personages grijpen je.

Tip van Sabrina

Even goede vrienden

Als Amy na een reis thuiskomt liggen er vrouwenkleren in haar huis die niet van haar zijn. Ze besluit haar man er niet mee te confronteren maar gaat van een afstand het stel het leven zuur maken.

Bekijk op Boekenwereld >

Danielle van Helden vertelt het je graag!

Hoe verzin je het? Waar haal je de inspiratie voor een nieuw verhaal vandaan? En, zeg eens eerlijk, dat sportieve/knappe/grappige personage, heb je dat op mij gebaseerd? Deze vragen worden regelmatig aan menig auteur gesteld en zo ook aan mij. Mijn antwoord? Het is cliché, maar inspiratie kan overal vandaan komen en meestal op het moment waarop je het niet verwacht. (En of dat sympathieke karakter gemodelleerd is naar jouw evenbeeld? Tuurlijk!)

Het is nog vroeg in de ochtend. Ik fiets door de stad, mijn gedachten al bij wat er vandaag op het programma staat en narrig op mezelf omdat ik mijn regenbroek niet aan wilde trekken. Dan doemt er voor me een oude man op. Hij moet al ver in de tachtig zijn, met grijze haren en een kromgebogen rug. In de paar seconden die het duurt voordat ik met mijn fiets bij hem ben, vergeet ik al mijn ergernissen en bekijk de man geïntrigeerd. Hij lijkt een veteranenjas te dragen en heeft een baret op zijn hoofd. Maar wat vreemd is, is dat hij onder dit statige uniform een korte broek en afgetrapte gympen aan heeft. Als popcorn in een pan hete olie poppen er gelijk allerlei vragen bij me op. Wat doet deze oude man hier om halfacht in de ochtend? Waarom die korte broek? Zou hij ooit in een oorlogssituatie gediend hebben? Zou hij psychisch in de war zijn? Mijn nieuwsgierigheidsradar is prompt tot leven gekomen en ik voel, hier zit misschien iets in…

Mijn debuut Het begint met een geheim is ontstaan doordat ik ooit vol op mijn rem moest trappen omdat er een spelend kind tussen twee geparkeerde auto’s door de straat oprende. Nog natrillend van schrik kon ik alleen maar denken: één seconde later en het was misgegaan. Dan had ik dat kind onder mijn auto gehad. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Het zal je toch gebeuren. Hoe moet je dat ooit goedmaken? En wat als je het dan zó graag goed wilt maken dat je jezelf in de problemen brengt? Ook toen lieten de vragen me niet meer los. En ook toen gingen alle creatieve radertjes draaien.

Nu gebeurt het wel vaker, zo’n moment waarop mijn zesde zintuig in de overdrive schiet. Vaak genoeg blijft het dan bij zo’n opleving. Omdat het toch te ver van mij afstaat of omdat het personage niet sterk genoeg lijkt om een heel verhaal te dragen. En, ook niet onbelangrijk, het schrijven van een boek duurt best lang, dan moet je je flink willen onderdompelen in één thema.

Ik kijk nog eens achterom. De oude man loopt gestaag door, zich totaal niet bewust van mijn verwondering. De laatste tien minuten op de fiets vergeet ik dat het regent. In mijn hoofd blijven de raderen nog steeds op volle stoom draaien. Een verwarde man, met een interessant levensverhaal. Wat zou dat kunnen zijn? Zou ik een boek willen schrijven over een oorlogsveteraan? Al fietsend tast ik de mogelijkheden af. Ik weet nog niet hoe, maar ik heb zojuist, terwijl ik het niet verwachtte, opnieuw een popcorn-momentje meegemaakt.

De boeken van Danielle van Helden

Danielle van Helden (1976) is auteur van feelgoodromans en werkt daarnaast als communicatieadviseur bij een organisatie voor mensen met een beperking. Ze woont met haar man, puberdochter en hond Max in Utrecht en is in haar vrije tijd graag aan het rommelen in haar moestuin. Het begint met een geheim is haar debuut. Gevolgd door de novelle Met een korreltje zand en haar roman Even aan mijn moeder vragen.